Burger en Bestuur

De gemeente werkt samen met inwoners, ondernemers, instellingen en andere overheden aan een toekomstbestendige stad. In 2018 werkt Zaanstad verder aan MAAK.Zaanstad en de ontwikkeling van de diverse gebieden. Dit doen we samen in gesprek met de stad.

Effectindicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Percentage inwoners dat aangeeft zich medeverantwoordelijk te voelen voor de leefbaarheid in eigen buurt.	83%	80%	80%	80%	83%	Zaanpeiling

Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties

1.1 Samen Zaans Evenwicht realiseren

De gemeente investeert zowel bestuurlijk als ambtelijk in relevante relaties en netwerken. Zaanstad is in gesprek met de stad en zoekt actief de samenwerking met iedereen die een bijdrage kan en wil leveren aan het realiseren van de toekomstvisie Zaans Evenwicht. Het beleid is communicatief en de afwegingen die het bestuur daarbij maakt zijn transparant. De gemeentelijke dienstverlening moet eenvoudig bereikbaar, goed toegankelijk, vraaggericht en betaalbaar zijn. Waar mogelijk worden regels verminderd en vereenvoudigd. Dat geeft ruimte aan anderen om initiatiefrijk en ondernemend te zijn.

Om de kracht van de Zaankanters ruimte te geven, blijft Zaanstad innoveren in de mogelijkheden van burgerparticipatie. Op basis van de resultaten van de raadswerkgroep Echte Burgerparticipatie werkt de raad aan drie projecten: ‘De Zaanse Motiemarkt’ waar raadsleden ideeën voor moties van burgers kunnen adopteren, ‘De wijk is van iedereen’ waarbij wijkbewoners betrokken worden bij de wijk waarin zij wonen en ‘Het Lagerhuisdebat’ waarbij prikkelende debatten worden georganiseerd tussen raadsleden en bewoners.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Oordeel inwoners over de interesse van de gemeente in de mening van burgers (10-puntschaal)	5,9 (2012)	5,8	6,2	6,4	6,2	Zaanpeiling
Oordeel inwoners over de mate waarin burgers betrokken worden bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen (10-puntschaal)	5,6 (2012)	5,5	6	6,2	6	Zaanpeiling
Percentage inwoners dat vindt dat Zaanstad veel doet om de mensen bij het bestuur van de gemeente te betrekken	12% (2010)	12%	15%	17%	15%	Zaanpeiling

•		Het verder ontwikkelen van de online participatietool die in 2017 is ontwikkeld, om zo het bereik en de opbrengst van de participatie te vergroten
•		Stevig inzetten op een gerichte inzet van onze communicatiemiddelen (onder meer met beeld en film) om mensen uit te nodigen en mee te doen aan ontwikkelingen
•		Een centrale Newsroom opzetten: dagelijks haalt de gemeente een beeld op van wat er leeft en speelt in de Zaanse samenleving en deelt dit actief binnen de eigen organisatie en vertaalt het naar een actieve communicatieaanpak

1.2 Verminderen regeldruk

Bij het programma regeldruk zijn op het gebied van efficiëntie en het schrappen van overbodige en tegenstrijdige regels de belangrijkste doelstellingen gerealiseerd en wordt niet veel ruimte meer verwacht. Op het gebied van betere regels maken (geen overbodige regels, minder tegenstrijdige regels) en het hanteren van de menselijke maat bij zowel de toepassing van regels als bij (dreigende) conflicten, is de informele methode inmiddels breed door de organisatie omarmd. Als de ervaring met deze methode toeneemt, is er nog meer te bereiken. De verbetering is zichtbaar in de daling van het aantal bezwaarschriften bezwaar- en beroepszaken in het ruimtelijke zakendomein. Al speelt het relatief lage aantal bouwprojecten van de afgelopen tijd ook een rol.

De opgave van de gemeente Zaanstad voor deze periode ligt nu vooral bij het omgaan met de verschillende rollen van de overheid en in het bijzonder met de meervoudigheid daarvan. Soms moet een gemeente regels stellen, soms ruimte bieden en weer andere keren is een actieve overheid nodig om ontwikkelingen van de grond te krijgen. En steeds vaker moet de gemeente de verschillende rollen afwisselen per onderwerp of fase. De afgelopen jaren heeft Zaanstad hier veel mee geëxperimenteerd. Nu komt de fase dat de verschillende rollen veel meer ‘gewoon’ onderdeel van het werk worden. De experimenten pasten goed binnen programmasturing. Maar het sturen op het vergroten van de competenties om met de informele werkwijze te werken én om te gaan met meervoudige sturing, vraagt om een aanpak binnen de lijn waarbij reflecteren en leren een belangrijke plek moeten krijgen. Daarmee bouwt Zaanstad voort op en geeft het invulling aan het speerpunt dat in de laatste kadernota is genoemd onder de noemer ‘besturen en organiseren’. De activiteiten rond verminderen regeldruk, informele werkwijze, mediation en omgaan met verschillende sturingsrollen en instrumenten worden daarmee in de lijn gebracht.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Aantal bezwaar- en beroepsprocedures per 1000 inwoners	6,9 (2012)	6,8	7,0	7,0	7,0	Gemeentelijke registraties
Aantal gehouden hoorzittingen afgezet tegen het aantal ingediende bezwaarschriften	57% (2013)	30%	30%	35%	20%	Gemeentelijke registratie
Aantal klachten per 1000 inwoners	4,0 (2014)	4,0	4,0	4,0	4,0	Gemeentelijke registratie
Percentage besluiten ruimtelijk domein dat na beroep in stand blijft	92% (2013)	95%	92%	92%	92%	Gemeentelijke registratie
Percentage besluiten ruimtelijk domein dat na bezwaar in stand blijft	95% (2013)	95%	95%	95%	95%	Gemeentelijke registratie
Percentage besluiten sociaal domein dat na beroep in stand blijft	87% (2013)	88%	85%	85%	85%	Gemeentelijke registratie
Percentage besluiten sociaal domein dat na bezwaar in stand blijft	74% (2013)	70%	75%	75%	75%	Gemeentelijke registratie
Percentage ingetrokken bezwaren na contact	30% (2013)	34%	40%	40%	50%	Gemeentelijke registratie

•		De regeldruk waar mogelijk verminderen
•		Reflecteren op meervoudige sturing van de gemeente
•		Mediator inzetten bij conflicten tussen gemeente en belanghebbende(n)
•		Klachtenanalyse van klachten bij Klant Contact Centrum (KCC), Ombudsman en sociale media

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico	Toelichting	Beheersmaatregel
Toename van bezwaarschriften	De aantrekkende economie leidt tot een toename van bouwprojecten en dit kan weer leiden tot een toename van bezwaarschriften	Met intensieve communicatie tijdens de aanvraagprocedure (omgevingsmanagement) bezwaarschriften voorkomen

1.3 Transparante besluitvorming en informatie

Een betrouwbare overheid is een voorwaarde voor inwoners en andere partijen om initiatief te nemen en samen te werken. Daarom maakt de gemeente Zaanstad zoveel mogelijk inzichtelijk welke afwegingen zijn gemaakt voorafgaand aan besluiten. Transparant zijn in het doen en laten van bestuur en organisatie draagt bij aan vertrouwen.

Ontwikkelingen in de informatietechnologie en digitalisering bieden meer mogelijkheden om transparant te zijn als overheid. In 2016 heeft de gemeente de informatiestrategie (IV-strategie) bepaald. Hierdoor kan ze adequaat inspelen op de snelle technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. De IV-strategie richt zich op drie thema’s: datagestuurd werken, verbetering van de informatiepositie van inwoners, bedrijven en partners en werken aan de slimme samenleving stad (smart society). In 2018 zet Zaanstad de ingeslagen weg van de informatiestrategie voort. Dat betekent onder meer dat het inzetten van de beschikbare informatie steeds onderdeel wordt van de werkwijze en ook wordt ingezet in participatietrajecten.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Oordeel van inwoners over de duidelijkheid van de informatie in het algemeen (10-puntschaal)	6,9 (2012)	6,7	7,3	7,5	7,5	Zaanpeiling
Oordeel van inwoners over de kwaliteit van de gemeentelijke informatie via de website en lokale kranten (10-puntschaal).	7,0 (2012)	6,9	7,3	7,5	7,5	Zaanpeiling

•		Actieve informatievoorziening onderdeel maken van de trajecten waarin de gemeente deelneemt.
•		In de communicatie middelen inzetten die inwoners goed en snel weten te bereiken en begrijpelijk zijn, onder meer via film, beeld en online kanalen, waarbij taalniveau B1 de standaard is.

Zaanstad wil transparante en betrouwbare dienstverlening leveren. Daarom werkt de gemeente met heldere procedures, aanspreekbare en bereikbare ambtenaren en duidelijke taal in brieven en andere gemeentelijke uitingen. Zaanstad wil dat inwoners zaken digitaal kunnen regelen en werken daarom aan een website die eenvoudig en duidelijk is. Gebruikers kunnen feedback geven en de bruikbaarheid wordt constant verbeterd.
Inwoners die geen toegang tot internet hebben, kunnen gebruik maken van de traditionele aanvraagprocedures. Als het nodig is, zoekt de gemeente persoonlijk contact of komen medewerkers thuis. Bijvoorbeeld als een inwoner zijn paspoort, niet kan ophalen, bij meervoudige of complexe zorgvragen of als een inwoner een bezwaar of klacht indient. Voor ondernemers heeft de gemeente een digitaal en persoonlijk Ondernemersloket.

Op basis van motie 134 is de effectindicator rond tevredenheid bij telefonische vragen gewijzigd, van een percentage tevreden inwoners naar een waarderingscijfer.

Effectindicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Percentage inwoners dat tevreden is over de balie Burgerzaken in het stadhuis	nb: nieuwe indicator	73%	75%	80%	80%	Zaanpeiling
Waarderingscijfer afhandeling van telefonische en online vragen	7,6 (2016)	7,6	nvt	7,5	8,0	Gemeentelijke registratie

Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties

2.1 Digitaal behandelen van vergunningen

De gemeente werkt aan het verminderen van regel- en administratieve (lasten)druk. We hebben de doorlooptijd van vergunningen korter gemaakt zodat deze sneller worden afgegeven. Hierdoor is de doorlooptijd ruim binnen de wettelijke termijn. We minimaliseren de indieningsvereisten bij de aanvraag en vervangen waar mogelijk vergunningen door meldingen. Ook kan de intake van vergunningen digitaal. Bij bezwaar en beroep tegen de vergunningen gaat de gemeente in gesprek met de indiener. In bepaalde gevallen wordt gekozen voor mediation en bemiddeling om lange juridische trajecten te voorkomen.

In 2018 bereidt de gemeente zich voor op de invoering van de Omgevingswet. Op het gebied van vergunningen leidt dit tot organisatorische aanpassingen (zie programma 4).

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Percentage vergunningen dat binnen drie weken volgens de versnelde procedure wordt verleend	18% (2014)	60%	65%	75%	75%	Gemeentelijke registratie

•		Voorbereiden op de Omgevingswet (de impact hiervan op het proces en systeem van vergunningenverlening)
•		De wet private kwaliteitsborging implementeren
•		De wet vergunning, toezicht en handhaving implementeren

2.2 Toegankelijkheid digitale dienstverlening

De gemeente Zaanstad stelt steeds meer producten en diensten digitaal beschikbaar via www.zaanstad.nl. Zo kunnen inwoners, ondernemers en instellingen snel en makkelijk zelf hun zaken regelen. Daarbij werkt Zaanstad conform het Uitvoeringsprogramma visie op dienstverlening 2017.

De gemeente vindt het belangrijk dat de website toegankelijk is voor iedereen. Dus ook voor senioren, mensen met dyslexie, mensen die Nederlands als tweede taal spreken en voor mensen met een visuele, auditieve, verstandelijke of motorische handicap. Vooruitlopend op wetgeving hierover wil Zaanstad de brede toegankelijkheid van www.zaanstad.nl realiseren in 2017 met onder meer het Drempelvrij-keurmerk. We werken met heldere teksten in eenvoudig Nederlands en met gebruiksvriendelijke formulieren. Inwoners die geen toegang hebben tot internet of die niet digitaal vaardig zijn, vallen niet tussen wal en schip. De menselijke maat is hierin bepalend. Er is altijd de telefonische ingang of persoonlijke ondersteuning van het Sociaal Wijkteam voor een snel antwoord of ondersteuning met het internet.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Het behalen van het drempelvrij keurmerk niveau 1 voor www.zaanstad.nl	100% (2014)	80%	100%	100%	100%	Externe audit
Percentage aangeboden telefoongesprekken dat binnen 30 seconden wordt opgenomen	63% (2010)	74%	70%	75%	75%	Gemeentelijke registratie
Percentage telefoongesprekken dat eerstelijns wordt afgehandeld.	63% (2013)	72%	70%	70%	68%	Gemeentelijke registratie

•		De gemeentewebsite toegankelijk houden volgens de nieuwe webrichtlijnen
•		Vereenvoudigen van content en formulieren op de website
•		Structureel verbeteren van www.zaanstad.nl op basis van feedback van bezoekers
•		Werkervaringsplek creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico	Toelichting	Beheersmaatregel
Het KCC-callcenter kan niet alle telefoongesprekken meer binnen dertig seconden beantwoorden	Door de drie decentralisaties in het sociaal domein nam met name telefonie toe. Het is nog niet duidelijk of dit structureel van aard is. Bij meer dan 180.000 telefoongesprekken per jaar kan het KCC-callcenter niet alle telefoongesprekken meer binnen dertig seconden beantwoorden	De gemeentelijke organisatie, KCC en Sociale Wijkteams stemmen onderling goed af om deze klantvragen af te handelen. Slimme hulpformulieren, maar ook telefonisch of fysiek contact, zorgen voor een juiste verwijzing van alle sociale (hulp)vragen. Bij (snel) toenemend aantal telefonische klantcontacten breidt het KCC zo snel mogelijk haar capaciteit uit. Het kost echter wel drie maanden aan training om een medewerker op basisniveau werkzaam te krijgen; hierdoor zal het weer op niveau brengen van het servicelevel langzaam tot stand komen

2.3 Digitaal behandelen van aanvragen

Steeds vaker ziet de gemeente Zaanstad dat aanvragen voor allerlei producten of diensten van de gemeente digitaal worden aangevraagd. Denk hierbij aan het doorgeven van een verhuizing of aanvragen van een rijbewijs. Zaanstad probeert dit te stimuleren. Om het percentage digitale aanvragen weer verder te laten stijgen, start in 2018 de communicatiecampagne ‘Uw contact met de gemeente begint bij www.zaanstad.nl’. Zaanstad wil dat steeds meer mensen bekend raken met de mogelijkheden en digitaal overheidszaken gaan regelen via het hoofdportaal www.zaanstad.nl.

De gemeente streeft ernaar om 60% te werken op afspraak. Voor de inwoners die digitaal geen afspraak kunnen (laten) maken verzorgt Zaanstad maatwerk in de publiekshal. Voor de kwetsbare groep inwoners die om gezondheidsredenen niet in staat is om naar het stadhuis te komen, komt de gemeente op huisbezoek voor de aanvraag en afgifte van identificatiedocumenten. Het uitgangspunt is dat dienstverlening voor iedereen bereikbaar blijft.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Percentage digitale aanvragen bij producten uit de basisregistratie personen	25% (2014)	55%	65%	75%	75%	Gemeentelijke registratie
Percentage bezoeken stadhuis op afspraak	16% (2010)	79%	60%	75%	60%	Gemeentelijke registratie

•		Gastvrouw en -heer inzetten om inwoners in het stadhuis te ondersteunen bij het digitaal aanvragen van producten en diensten
•		Een communicatiecampagne starten die stimuleert dat meer inwoners hun overheidszaken gaan regelen via het hoofdportaal www.zaanstad.nl
•		Aanpak adreskwaliteit intensiveren en adresfraude bestrijden door bureau-onderzoek en inzet op fysieke controles

2.4 Onderhouden en digitaal ontsluiten Zaanse historie

Het Gemeentearchief Zaanstad (GAZ) bewaart, beheert en stelt de overheidsarchieven van Zaanstad, Oostzaan en de Veiligheidsregio Zaanstreek- Waterland beschikbaar conform de Archiefwet 1995. Dit doet het GAZ ook voor particuliere archieven, zoals verenigings- en bedrijfsarchieven en een grote collectie beeld- en bibliotheekmateriaal die van belang zijn voor het geheugen van de Zaanstreek. Bij de verwerving van die particuliere archieven hanteert het Gemeentearchief drie speerpunten: bedrijven en industrie, jongerencultuur en migratie.

Het GAZ is hierdoor de belangrijkste aanbieder van historisch bronnenmateriaal in de regio. Door de dossiers te beschrijven maakt het gemeentearchief deze collecties toegankelijk en worden ze in hun historische context geplaatst. Daardoor draagt het GAZ actief bij aan het behoud van het erfgoed van de Zaanstreek (zie programma 3 en 4), samen met haar partners in de regio en met de inwoners van Zaanstad

Het bewaren, beheren en beschikbaar stellen van de archieven gebeurt steeds meer digitaal. Met name het populaire genealogische materiaal wordt door het GAZ gedigitaliseerd. Daarnaast start het gemeentearchief in samenwerking met Post- en Archiefzaken, IBT en Gemeentelijk Adviesbureau Funderingen met het digitaliseren van de bouwvergunningen.
Ook volgt het GAZ de ontwikkelingen van digitale archieven (e-depots) op de voet. Het gaat hier met name om informatie die digitaal is ontstaan en die voor langere tijd gearchiveerd moet worden.

Het digitaliseren van de bouwvergunningen heeft in 2017 vertraging opgelopen, zoals in de Burap vermeld. In 2018 wordt hier verder op ingezet.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Ontsluiten archieven Zaanse oudheidkundige verzameling	0% (2015)	50%	100%	100%	100%	Gemeentelijke registratie
Digitaliseren bouwvergunningen	0%	-	20%	20%	100%	Digitaal gemeentearchief

•		Beschrijven en beschikbaar stellen van de reeds overgedragen overheidsarchieven, waaronder het archief van de Kamer van Koophandel te Zaandam
•		Beschrijven en beschikbaar stellen van de verworven bedrijfsarchieven, zoals de archieven van Honig en Wessanen
•		Nader toegankelijk maken van de gedigitaliseerde bevolkingsregisters en burgerlijke stand over de periode 1820–1900 met behulp van vrijwilligers
•		Het leggen van contacten en maken van afspraken met organisaties en sleutelfiguren in de multiculturele samenleving over de verwerving van hun archieven en documentatiemateriaal
•		Auteursrechten van de in het verleden verworven beeldcollecties in kaart brengen

2.5 Dienstverlening bedrijfsvoering en overhead

De dienstverlening van bedrijfsvoering richt zich vooral op de eigen organisatie, maar sommige onderdelen hebben een directe relatie met en zichtbaarheid voor inwoners, ondernemers en instellingen. Hierbij gaat het om het verwerken van subsidieaanvragen, het betalen van facturen van leveranciers, een zorgvuldige procedure bij het inkopen en aanbesteden van diensten, leveringen en werken en de toegankelijkheid en veiligheid van fysieke en digitale omgevingen van de gemeente. De activiteiten gericht op de eigen organisatie worden toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. Voor zowel het betalen van facturen als het afhandelen van incidentele subsidies streeft Zaanstad naar een score van 100% tijdige afhandeling. Om te komen tot een volledig digitaal en automatisch factureringsproces zet de gemeente in op samenwerking met de gehele keten.

Prestatie-indicator	Nulmeting	Realisatie 2016	Begroting 2017	Begroting 2018	Streef- waarde	Bron
Maatregelen getroffen voor een veilige digitale omgeving voor dienstverlening	Voldoende	Voldoende	Voldoende	Goed	Goed	Externe audits
Percentage facturen betaald binnen 30 dagen	74%	82%	85%	87%	100%	Gemeentelijke registratie
Percentage incidentele subsidies dat binnen de termijn is afgehandeld	73%	88%	93%	95%	100%	Gemeentelijke registratie
Percentage WOB-verzoeken dat binnen de termijn is afgehandeld	74% (2014)	85%	100%		100%	Gemeentelijke registratie

•		In een vroegtijdig stadium bespreekbaar maken van disputen/onjuiste facturen met budgethouders, zodat ze zoveel mogelijk binnen de gestelde betaaltermijn betaald kunnen worden

•		Ondernemers informeren over mogelijkheden van digitaal factureren
•		Nieuwe subsidieregelingen zo simpel en duidelijk mogelijk opstellen, zodat een tijdige afhandeling van de subsidieaanvragen kan plaatsvinden
•		Uitvoering geven aan het beleids- en uitvoeringplan Informatieveiligheid & Privacy

Risico’s en beheersmaatregelen

Risico	Toelichting	Beheersmaatregel
Financiële schade voor de gemeente bij het niet behalen van wettelijke termijnen op administratieve processen	Bij betalen van facturen en het beantwoorden van WOB-verzoeken is in de wet geregeld dat de gemeente een boete betaalt wanneer een termijn wordt overschreden en hierop wordt geageerd	Processen zoveel mogelijk digitaliseren. Medewerkers informeren over noodzaak afhandelen van processen en trainen tijdig contact op te nemen met betrokkenen mocht onverhoopt een termijn niet worden gehaald

3 Algemeen bestuur

Op 21 maart 2018 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Naast de reguliere werkzaamheden, zoals het inrichten en bemannen van de stembureaus en alle facilitaire zaken rondom het installeren van nieuwe raads- en collegeleden, worden er iedere vier jaar ook kosten gemaakt voor de stemwijzer, de uitslagenavond en het inwerkprogramma van wethouders.

Hieronder worden alle kosten die samenhangen met het bestuur verantwoord. Het gaat om de kosten van de gemeenteraad, griffie en B&W. Aan deze budgetten hangen geen prestaties. Het bestuur werkt (in)direct aan het realiseren van alle maatschappelijke doelen in de programma's.

Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties

3.1 Burgemeester & wethouders

Hier worden alle kosten die samenhangen met B&W verantwoord.

3.2 Gemeenteraad

Hier worden alle kosten die samenhangen met de gemeenteraad verantwoord.

3.3 Griffie

Hier worden alle kosten die samenhangen met de griffie verantwoord.

Lasten incl. toevoegingen	2018	2019	2020	2021
Originele begroting 2017–2020	65.345	64.611	64.585	64.639
Structurele effecten Burap	15	15	15	15
	269	-184	-170	-155
Beginstand begroting 2018–2021	65.345	64.611	64.585	64.639
	750	911	966	862
	110	110	110	110
	934	561	344	332
	0	0	0	0
Totale lasten begroting 2018–2021	67.423	66.024	65.850	65.802

Baten incl. toevoegingen	2018	2019	2020	2021
Originele begroting 2017–2020	-12.655	-11.716	-11.716	-11.206
Structurele effecten Burap	0	0	0	0
	0	0	0	0
Beginstand begroting 2018–2021	-12.655	-11.716	-11.716	-11.206
	43	43	43	43
	106	107	107	107
	0	0	0	0
Totale baten begroting 2018–2021	-12.506	-11.566	-11.566	-11.056

Saldo van baten en lasten	1.269	0	1.269	1.269	1.269	1.269
Mutaties reserves

Communicatie	339	339	339	339	339
Strategie	31	31	31	31	31
Apparaatslasten	856	856	856	856	856
Communicatie bestuur	44	44	44	44	44
Totaal	1.269	1.269	1.269	1.269	1.269

Saldo van baten en lasten	1.725	-77	1.648	1.648	1.648	1.648
Mutaties reserves

Programmadoelstelling en de rol van de gemeente

Wat willen we bereiken en wat gaan we daarvoor doen?

Schade & verzekeringen	59	-77	-18	-18	-18	-18
Bezwaar en beroep	54	0	54	54	54	54
Apparaatslasten	1.613	0	1.613	1.613	1.613	1.613
Totaal	1.725	-77	1.648	1.648	1.648	1.648

Saldo van baten en lasten	1.369	0	1.369	1.369	1.369	1.369
Mutaties reserves

Apparaatslasten	1.369	0	1.369	1.369	1.369	1.369
Totaal	1.369	0	1.369	1.369	1.369	1.369

Saldo van baten en lasten	5.301	-6.335	-1.034	-1.065	-1.123	-1.123
Mutaties reserves

Welstand en Monumenten	124	0	124	124	124	124
Zakelijke vergunningen	1	-73	-72	-72	-72	-72
Baten leges omgevingsvergunningen	0	-6.262	-6.262	-6.262	-6.262	-6.262
Verkiezingen	266	0	266	266	266	266
Omgevingsvergunningen	153	0	153	153	153	153
Apparaatslasten	4.757	0	4.757	4.726	4.668	4.668
Totaal	5.301	-6.335	-1.034	-1.065	-1.123	-1.123

Saldo van baten en lasten	996	0	996	996	996	996
Mutaties reserves

Saldo van baten en lasten	3.818	-3.016	801	801	801	801
Mutaties reserves

Lasten en baten secretariële leges	1.346	-2.982	-1.636	-1.636	-1.636	-1.636
Burgerzaken	129	-34	95	95	95	95
Apparaatslasten	2.342	0	2.342	2.342	2.342	2.342
Totaal	3.818	-3.016	801	801	801	801

Saldo van baten en lasten	894	-35	859	859	859	859
Mutaties reserves

Gemeentearchief	219	-35	185	185	185	185
Apparaatslasten	675	0	675	675	675	675
Totaal	894	-35	859	859	859	859

Saldo van baten en lasten	43.133	-1.594	41.539	41.056	40.938	40.889
Mutaties reserves	0	-574	-574	-510	-510	0

Facilitaire kosten	5.525	0	5.525	5.651	5.668	5.984
Evenementen	201	0	201	175	175	57
Dekking ondersteuning bedrijfsvoering	-3.289	0	-3.289	-3.289	-3.289	-3.289
Mutatie reserve Nieuw Stadhuis	0	-574	-574	-510	-510	0
Vervoersmanagement	81	0	81	81	74	74
Personeel & Organisatie	3.201	0	3.201	3.201	3.201	3.201
Ondernemingsraad	31	0	31	31	31	31
IBT	1.433	0	1.433	1.433	1.433	1.433
IBT	851	-104	746	746	746	746
IBT	383	0	383	383	383	283
Apparaatslasten	23.020	-63	22.957	22.550	22.262	22.250
Stadhuis	0	-14	-14	-14	-14	-14
Stadhuis	4.113	-493	3.621	3.175	3.129	3.083
Facilitaire kosten Omgevingsdienst	756	-856	-100	-100	-100	-100
Centraal opleidingsbudget	1.441	0	1.441	1.441	1.441	1.441
IBT	4.362	0	4.362	4.362	4.362	4.362
Taakstelling	-115	0	-115	-115	-80	-80
IBT	1.037	0	1.037	1.249	1.390	1.301
Facilitaire kosten RPO	35	-65	-30	-30	-30	-30
Facilitaire kosten VrzW Uitrukposten	66	0	66	66	66	66
Taakstelling	-88	0	-88	-31	0	0
Voormalig personeel	19	0	19	19	19	19
Onderzoek & Statistiek	71	0	71	71	71	71
Totaal	43.133	-2.168	40.965	40.547	40.428	40.889

Saldo van baten en lasten	2.999	0	2.999	2.149	2.151	2.153
Mutaties reserves	175	-875	-700	175	175	175

College van B&W	1.677	0	1.677	827	829	830
Apparaatslasten	1.322	0	1.322	1.322	1.322	1.322
Mutatie reserve Wachtgelden bestuur	175	-875	-700	175	175	175
Totaal	3.174	-875	2.299	2.324	2.326	2.328

Saldo van baten en lasten	1.555	0	1.555	1.521	1.521	1.521
Mutaties reserves

Gemeenteraad	520	520	486	486	486
Apparaatslasten	1.035	1.035	1.035	1.035	1.035
Totaal	1.555	1.555	1.521	1.521	1.521

Saldo van baten en lasten	616	0	616	616	616	616
Mutaties reserves

Autonome ontwikkelingen		2018	2019	2020	2021
Lagere interne rekenrente	L	-338	-329	-315	-300
Lagere interne rekenrente	B	0	0	0	0
Door de aanhoudend lagere rente op de geld- en kapitaalmarkten kan de interne rekenrente worden verlaagd van 3% naar 2,5%. Hiermee worden de kapitaallasten in de begroting lager waardoor minder rente aan de tarieven voor afval, riolen en begraafplaatsen doorberekend zal worden. Dit heeft een neerwaarts effect op de tarieven voor de inwoners van Zaanstad.

Beleidsbijstellingen		2018	2019	2020	2021
Transitie DIV functie	L	357	357	357	357
Transitie DIV functie	B	0	0	0	0
Digitalisering en automatisering hebben hun weerslag op de werkprocessen en benodigde arbeidscapaciteit voor het archiveren van poststukken. In het ontwikkelplan DIV zijn deze gevolgen vertaald naar een actieplan en een bezettingsplan voor de komende jaren. De realisatie van het plan is afhankelijk van de snelheid van digitaliseren van verschillende complexe werkprocessen. De huidige afdeling DIV bestaat uit 31 fte. De formatie bij de nieuwe afdeling KCC Post & Archiefzaken zal in 2020 teruggebracht zijn naar 14 fte.
Vrijval WW-budget	L	-150	-150	-150	-150
Vrijval WW-budget	B	0	0	0	0
Als gevolg van de aantrekkende arbeidsmarkt wordt naar verwachting minder uitgegeven aan werkloosheidsuitkeringen waarvoor Zaanstad eigen risicodrager is (-€ 0,15 miljoen).

Besluit pre prioritair		2018	2019	2020	2021
WKO Stadhuis	L	400	-62	-62	-62
WKO Stadhuis	B	0	0	0	0
Voor de aanpassing van de warmte- koudeopslag (WKO) is een aanvullend budget benodigd van in totaal € 1,5 miljoen. Daarvan wordt € 1,1 miljoen geactiveerd (via separate begrotingswijziging over investeringen) en de daaruit voortvloeiende rente- en afschrijvingslasten worden gedekt uit de besparing op de energielasten die ontstaat als gevolg van deze maatregelen (-€ 0,06). Het restant (€ 0,4 miljoen) bestaat uit initiële exploitatielasten.

Autonome ontwikkelingen		2018	2019	2020	2021
Actualisatie kapitaallasten	L	213	349	403	301
Actualisatie kapitaallasten	B	0	0	0	0
Actualisatie van de kapitaallasten naar aanleiding van de Meerjaren Investerings Planning 2018.
Gemeentefonds begroting 2018	L	181	207	209	210
Gemeentefonds begroting 2018	B	0	0	0	0
De gemeentefondsuitkering is opgebouwd uit de algemene uitkering, de integratie-uitkering Sociaal domein en diverse decentralisatie- en (overige) integratie-uitkeringen. De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van de rijksuitgaven (trap op trap af systematiek). De toe- of afname hiervan wordt het accres genoemd. De meicirculaire 2017 resulteert voor alle jaren -met uitzondering van 2020- in een hoger accres dan voorzien. Grotendeels wordt dit veroorzaakt door de hogere inflatie die doorwerkt in een hogere loon- en prijsontwikkeling op de rijksbegroting. Bij de miljoenennota 2017 werd nog uitgegaan van een inflatie van 0,6%, in de voorjaarsbesluitvorming is dit opgelopen naar 1,6%. Ook voor de jaren 2018-2021 ligt de geraamde inflatie nu hoger dan ten tijde van de miljoenennota 2017. Naast het accres zijn ook de diverse integratie- en decentralisatie-uitkeringen gestegen waardoor het financiële beeld verbetert (- € 1,56 miljoen). Aangezien het kabinet demissionair is geworden na de verkiezingen van 15 maart is er sprake geweest van een beleidsarme voorjaarsbesluitvorming. Zie de raadsinformatiebrief over de meicirculaire 2017 voor een verdere toelichting.
Indexeringen tariefmodellen 2018	L	22	22	22	22
Indexeringen tariefmodellen 2018	B	51	51	51	51
Indexeringen tariefmodellen 2018.
Loon-, prijs-, en subsidie-indexatie	L	333	333	333	329
Loon-, prijs-, en subsidie-indexatie	B	-8	-8	-8	-8
Voor 2018 is een prijsindex toegepast van 1,9% op de materiële budgetten. Dit is op basis van de afgegeven CPB-raming (1,6%), rekening houdend met de nacalculatie over 2017 (0,3%). Bij het bepalen van de nieuwe normbedragen voor de salarisbegroting is rekening gehouden met de afgegeven CPB-raming van 2,8%. Op de uitgaande subsidies is een indexatie toegepast van 2,7%. Dit percentage is een gemiddelde van de loon- en prijsindex volgens de verhouding 70% loon- en 30% prijsindex.

Besluit pre prioritair		2018	2019	2020	2021
Raadsinitiatieven burgerparticipatie	L	110	110	110	110
Raadsinitiatieven burgerparticipatie	B	0	0	0	0
Op 20 juli 2017 heeft de raad 3 initiatiefvoorstellen aangenomen over experimenten met nieuwe vormen van democratie. De voorstellen zijn uitkomst van de Werkgroep Echte burgerparticipatie. Voor de uitvoering is een structureel bedrag van € 0,11 miljoen in de begroting opgenomen.

Beleidsbijstellingen		2018	2019	2020	2021
Actualisatie vastgoed	L	0	0	0	0
Actualisatie vastgoed	B	51	51	51	51
De inkomsten uit verhuur en onderhoudslasten worden geactualiseerd. Het gaat om ramingen voor o.a. tijdelijk beheer, verhuur, (onderhouds)kosten, gebruikers- en eigenaarslasten. Daarnaast zijn per 2017 zijn enkele objecten toegevoegd aan de vastgoedportefeuille. De begrotingswijziing loopt budgetneutraal over programma’s 1 , 3, 4 en 8.
Bijdrage SRA inzetten voor extra capaciteit coördinatietaken	L	-110	-110	-110	-110
	B	0	0	0	0
Zaanstad draagt in 2017 € 1,50 per inwoner bij aan de MRA-samenwerking. Tot vorig jaar was er de bijdrage van € 2,23 per inwoner aan de Stadsregio Amsterdam, die nu als Vervoerregio Amsterdam géén bijdrage meer vraagt. Netto draagt Zaanstad dus € 0,73 per inwoner minder af, wat een voordeel geeft op programma 8 Burger en Bestuur (-€ 0,11 miljoen). De regionale samenwerking binnen de MRA krijgt vorm via deelregio's; voor Zaanstad de deelregio Zaanstreek-Waterland. De deelnemende gemeenten leveren een ieder een (financiële) bijdrage voor de coördinatietaken. Voorgesteld wordt om de kosten van de extra capaciteit voor de coördinatietaken (o.a. wonen en duurzaamheid te dekken uit de besparing op de bijdrage aan MRA-samenwerking (€ 0,11 miljoen). De begrotingswijziging is saldoneutraal over programma 8 en de mutatie kostenverdeling.
Communicatie Openbare Ruimte	L	-20	-20	-20	-20
Communicatie Openbare Ruimte	B	0	0	0	0
Het verbeteren van de communicatie naar de burger is een belangrijke voorwaarde om de waardering en beleving van de openbare ruimte te verbeteren. Verbetering van de communicatie richt zich op de volgende zaken: - Het beschikbaar stellen van informatie over de openbare ruimte via een website. Met deze website wordt ook invulling gegeven aan motie 2, begroting 2017, waarbij de raad verzoekt om informatie te geven over klimaatadaptatie. - Het bijdragen aan de totstandkoming van een digitaal platform waar actieve burgers kennis kunnen nemen van initiatieven die in de samenleving plaatsvinden. (communityvorming). - Het inspelen op discussies op social media (webcare) - Het intensiveren van bewustwordingscampagnes, zoals Vet in het riool, Operatie Steenbreek, Boomplantdag, etc. In dekking wordt voorzien dmv herschikking binnen eigen middelen (€ 43.758 in 2018 en € 33.758 structureel) en via de rioolheffing (€ 45.000 in 2018 en structureel € 40.000 vanaf 2019).
Helpdesk: omzetten materieel budget in capaciteit	L	-129	-129	-129	-129
Helpdesk: omzetten materieel budget in capaciteit	B	0	0	0	0
Er is 2,78 fte ICT helpdesk medewerkers in dienst genomen waarvoor de salarisbegroting is opgehoogd. Eerder werden deze werkzaamheden uitbesteed. Het betreft een saldoneutrale begrotingswijziging over programma 8 en de mutatie kostenverdeling.
Huismeesters: omzetten capaciteit in materieel budget	L	55	55	55	55
Huismeesters: omzetten capaciteit in materieel budget	B	0	0	0	0
Tot dit jaar had Zaanstad eigen huismeesters in dienst. Deze activiteit wordt nu uitbesteed aan Eurest. Daarom wordt capaciteitbudget omgezet in materieel budget. Het betreft een saldoneutrale wijziging over programma 8 en de mutatie kostenverdeling.
Inkooptaakstelling: beheer elektrische installaties & chermievrij onderhoud infrastructuur	L	-115	-115	-80	-80
	B	0	0	0	0
Met de beëindiging van het beheer- en onderhoudscontract voor de openbare verlichting en verkeersregelinstallaties (werkgarantie na verzelfstandiging GEB) in 2013 is besloten om de beheertaken te insourcen. In 2013 is besloten een deel van de noodzakelijk formatie voor de uitvoering van beheertaken in te vullen. Met de evaluatie in 2016 is gebleken dat het functioneel beheer van verkeersregelinstallaties, het toezicht op de onderhoudsaannemer en het bestandsbeheer onvoldoende worden ingevuld. Daarnaast is extra capaciteit nodig om de uitrol van laadpalen voor elektrisch vervoer in Zaanstad te organiseren en te beheren. Hiermee wordt tevens de gerealiseerde inkooptaakstelling deels teruggedraaid. Deels omdat er een voordelig saldo is op de aanbesteding voor het chemievrij onderhouden van de hoofdinfastructuur van € 0,05 miljoen.
Invulling taakstelling bedrijfsvoering	L	179	237	267	267
Invulling taakstelling bedrijfsvoering	B	0	0	0	0
De taakstelling bedrijfsvoering wordt in 2018 en verder ingevuld door besparingen op administratieve functies. Dit is mogelijk door verdere digitalisering en doelmatiger inrichten van processen. Doordat effecten op maatregelen langer op zich laten wachten wordt de taakstelling op bedrijfsvoering pas in 2020 volledig ingevuld. Deze begrotingswijziging is saldoneutraal over programma 8 en de mutatie kostenverdeling.
Kostenverdeling	L	1.092	726	443	431
Kostenverdeling	B	157	158	158	158
Met deze begrotingswijziging worden de apparaatsbaten en -lasten op de juiste wijze toegerekend aan de prestaties.
Omzetten budget integriteit in capaciteit	L	-78	-78	-78	-78
Omzetten budget integriteit in capaciteit	B	0	0	0	0
Integriteitsvraagstukken werden voorheen uitbesteed aan derden, maar worden tegenwoordig intern uitgevoerd. Daarom wordt materieel budget voor integriteit structureel omgezet in capaciteitsbudget (34 uur Adviseur III). Het betreft een saldoneutrale wijziging over programma 8 en de mutatie kostenverdeling.
Ondernemersloket/Amendement	L	31	0	0	0
Ondernemersloket/Amendement	B	0	0	0	0
Via een amendement is besloten het Ondernemersloket voor het jaar 2018 uit te breiden met 0,4 fte naar 1,2 fte, en het hiervoor benodigde bedrag van 31 te onttrekken uit de bestemmingsreserve Werkgelegenheidsprojecten.
Personele ontwikkelingen Maatschappelijk Domein	L	0	0	0	0
Personele ontwikkelingen Maatschappelijk Domein	B	-102	-102	-102	-102
In deze budgettair neutrale wijziging die loopt over de programma’s 1, 2 en 8 en de mutatie kostenverdeling wordt een reeks stelposten met betrekking tot personeel omgezet in formatie. De formatie wordt uitgebreid met een toezichthouder kwaliteit WMO (€ 0,1 miljoen), van wie de kosten worden gedekt uit het stuurbudget. De formatieve effecten van het nieuwe contract met de OVER-gemeenten aangaande de Participatiewet worden in de begroting verwerkt.
Raadsverkiezingen	L	34	0	0	0
Raadsverkiezingen	B	0	0	0	0
In 2018 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Hiervoor worden extra kosten gemaakt voor de stemwijzer, de uitslagenavond en voor het inwerkprogramma van wethouders.

Herschikking		2018	2019	2020	2021
Sectoroverstijgend budget t.b.v. algemene activiteiten 2018	L	-5	-5	-5	-5
Sectoroverstijgend budget t.b.v. algemene activiteiten 2018	B	0	0	0	0
Het sectoroverstijgende budget onder directie zal aangewend worden voor de dekking van algemene activiteiten ten behoeve van de sectoren. Alle veertien sectoren dragen hier € 2.500 aan bij. Deze begrotingswijziging is saldoneutraal over de programma's 7 en 8 en de mutatie kostenverdeling.