Richting geven aan groei en verandering
Met deze begroting legt Zaanstad een stevig fundament neer, voor mens en stad. Dit fundament steunt op vier pijlers: blijvend te investeren in mensen, richting te geven aan de groei, kwaliteit toevoegen in en voor de stad en dat vanuit een gezonde financiële basis voor nu en in de toekomst.

Zaanstad is een aantrekkelijke woon-werkstad om in samen te leven, om je aan te binden en te ontwikkelen. We hebben stappen gezet in het verbeteren van de leefkwaliteit. Er zijn voorzieningen toegevoegd en de infrastructuur is verbeterd. Zaanstad koppelt groen en recreatie aan stedelijke faciliteiten en dat maakt onze stad bijzonder.

De aantrekkingskracht van Zaanstad is merkbaar, nu de economische crisis achter ons ligt en de markt aantrekt. Zaanstad is binnen de Metropool Regio Amsterdam (MRA) in beeld bij bezoekers, toeristen, bedrijven en potentiële inwoners. Dit jaar verwacht de Zaanse Schans 2,2 miljoen bezoekers, een stijging van 20% ten opzichte van 2016. Hiermee evenaart de Zaanse Schans in bezoekersaantal de nummer een van Nederland, het Rijksmuseum. Bedrijven en ontwikkelaars kloppen op de deur voor grondaankoop en er vinden met meerdere partijen onderhandelingen plaats over bedrijfsvestiging op HoogTij. De woontoren op Kop Noordschebos is naar verwachting gereed in 2018 en het Zaanhotel opent in het voorjaar haar deuren.

Zaanstad heeft de economische wind in de zeilen. In 2016 was de economische groei in de Zaanstreek met 3,3% zelfs de hoogste van heel Nederland. We mogen er als stad trots op zijn dat de schooluitval is gehalveerd, de gemeente, professionals en inwoners van Poelenburg gezamenlijk een actieplan voor de buurt hebben opgesteld en ondernemers en studenten de handen ineenslaan om de afstand tussen arbeidsmarkt en onderwijs te verkleinen door ’t Lokaal op te richten en stageplekken te bieden. Iedereen doet mee in Zaanstad.

We verliezen onze inwoners die het in deze tijden van economische voorspoed moeilijk hebben niet uit het oog. Onze aandacht gaat hier onverminderd naar uit. Met het maatwerkbudget kunnen kinderen die in armoede opgroeien bijvoorbeeld deelnemen aan sportactiviteiten. We gaan opvang realiseren voor zwerfjongeren, zodat zij tijdelijk een dak boven hun hoofd hebben. We zetten de komende tijd in om méér mensen aan het werk te helpen vanuit de gedachte “iedereen kan meedoen naar vermogen en op eigen wijze”. Dit is belangrijk omdat een stijgend aantal mensen in Zaanstad genoodzaakt is om een bijstandsuitkering aan te vragen om in levensonderhoud te kunnen voorzien.

Zaanstad is een aantrekkelijke bestemming om te wonen mede door de ligging ten opzichte van Amsterdam. De huizenprijzen in de Zaanstad zijn ten opzichte van het dal in 2013 met 19% gestegen en de woningen staan korter te koop. De Zaanse bevolking verandert van samenstelling en groeit. Als deze beweging doorzet, ontwikkelt Zaanstad zich in de richting van een stad met 200.000 inwoners. Met de opgave om de komende jaren tussen de 15.000 en 20.000 woningen te bouwen geven we hier een kwalitatieve impuls aan. De inwoners van Zaanstad stellen hogere eisen aan de kwaliteit van hun woon- en leefomgeving. Zaanstad wil dat groei er aan bijdraagt dat de bestaande stad en wijken er beter van worden (leefbaarheid en voorzieningen). Het bouwen van nieuwe woningen moet hand in hand gaan met het duurzamer maken van woningen (betere isolatie, minder energiegebruik, inzet van duurzame energie). Daarmee stijgt het wooncomfort, dalen de maandelijkse energielasten en draagt bij aan de energietransitie die we inzetten met de Zaanse Energie Agenda (ZEA). Ook de behoefte aan voorzieningen groeit mee met het inwoneraantal. Naast sport gaat het om scholen (basis- en voortgezet onderwijs), maatschappelijke en culturele voorzieningen (zoals buurthuizen), buitenruimte (bijvoorbeeld speelruimte) en vrijetijdsbesteding, maar ook winkels en openbaar vervoer. We investeren nadrukkelijk in het toevoegen van kwaliteit zodat we een duurzame, bereikbare, veilige, leefbare en diverse stad zijn voor onze huidige en toekomstige inwoners.  

De motor achter succesvolle, vitale en attractieve steden is niet alleen economische dynamiek en innovatie. Net zo belangrijk zijn leefkwaliteit en culturele dynamiek. Een goede balans hiertussen is een reden om in Zaanstad te blijven of naar Zaanstad toe te komen. Het draagt bij aan een bloeiend investeringsklimaat en nieuwe vormen van bedrijvigheid. Zaanstad beschikt over een unieke mix aan ingrediënten om zowel economische bloei als cultuur en leefkwaliteit te bieden. Zo is er industrieel erfgoed langs de Zaan, spannende ontwikkellocaties zoals het Hembrugterrein en Achtersluispolder, aantrekkingskracht door en van bijzondere (sport-)evenementen met regionale en met landelijke uitstraling. We zetten hierin een volgende stap met een ruimer budget voor sportevenementen, het treffen van de voorbereiding voor het Monetjaar, verplaatsing molenmuseum en het verhogen van de exploitatiebijdrage Zaans Museum.
Er is daarmee een duidelijke verbinding tussen mens en stad, kwaliteit en groei. Om deze kwalitatieve groei van de stad ook in de toekomst te kunnen blijven realiseren, laten we een stevig financieel fundament achter, onder meer met een meerjarig positieve balans op het Investeringsfonds en ruimte voor financiële keuzes in de toekomst. Deze begroting laat zien dat Zaanstad op koers ligt. Er is nog genoeg te doen maar het fundament om, ook in de komende jaren, de stad nog mooier te maken is solide.  

Blijvend investeren in mensen
Zaanstad is een aantrekkelijke woon-werkstad met een sterk sociaal weefsel. Veel inwoners staan klaar voor elkaar. Met initiatieven als Hotspot Wormerveer, Zaanstars en Newbees heeft Zaanstad creatieve, betrokken, initiatiefrijke inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners in haar midden die de stad levendig houden en verder ontwikkelen. Voor inwoners die dat nodig hebben, is er passende ondersteuning; laagdrempelig en dichtbij in de wijk. We geven met deze begroting een extra impuls zodat iedereen in Zaanstad mee kan doen door onder meer verbetering van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, doorontwikkeling van de Sociale Wijkteams (SWT) en Jeugdteams (JT), meer mensen versnelt aan het werk te helpen en de uitvoering van het actieplan Poelenburg door onder meer de uitbreiding van voor- en vroegschools aanbod inclusief ouderbetrokkenheid.

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt
Werken en leren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zaanstad vindt het belangrijk om starters op de arbeidsmarkt een vliegende start te bieden. Ondernemers en onderwijsinstellingen zijn hierin onmisbaar. Zaanstad investeert daarom met partners in regionaal verband in ruimte voor werk, ondernemen en in een goede verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Om meer young professionals aan het werk te kunnen helpen moet de mismatch tussen vraag en aanbod tussen onderwijs, werkgevers en werknemers worden verkleind. De lokale betrokkenheid hierop komt op een prachtige manier tot uiting door de opening van ’t Lokaal, op het bedrijventerrein Noorderveld en Molletjesveer. Een platform waar onderwijs, overheid en het bedrijfsleven elkaar treffen en elkaar versterken, onder meer om Zaanse studenten die een stageplek zoeken te verbinden aan en de bedrijventerreinen Noorderveld en Molletjesveer. Ook binnen de Metropool Regio Amsterdam (MRA) is er aandacht voor de blijvende match tussen een grote groep middelbaar opgeleiden en de arbeidsmarkt. Met de House of Skills worden loopbaanprogramma’s ontwikkeld zodat mensen zelf de  regie  kunnen nemen over hun  arbeidsmarkttoekomst, waarbij een ‘leven lang ontwikkelen’ centraal staat.  

Participatiewet niet inhalen maar versnellen
De economie trekt weer aan, het werkloosheidscijfer daalt. Dit is een positieve ontwikkeling, maar niet
iedereen profiteert hiervan. De nieuwste cijfers van het CBS (augustus 2017) geven aan dat het aantal bijstandsgerechtigden tussen juni 2016 en juni 2017 met 12 duizend is gestegen naar 472 duizend. Dit is een landelijke trend die ook in Zaanstad zichtbaar is. We zien een stijgend aantal mensen dat genoodzaakt is om een bijstandsuitkering aan te vragen om in levensonderhoud te kunnen voorzien. Met de impuls van € 7,5 miljoen die in de Kadernota is neergelegd gaan we méér mensen aan het werk helpen; iedereen in Zaanstad doet mee naar vermogen en op eigen wijze. Het hebben van een passende baan om in je levensonderhoud te kunnen voorzien is daar een belangrijk onderdeel van. Daarom is van het van belang om alle mogelijkheden te benutten om méér mensen een kans op de arbeidsmarkt te bieden. Hier werken we aan met een combinatie van het persoonlijke gesprek en het inzetten van ondersteuning op maat. Deze succesvolle aanpak is arbeidsintensief. Daarom is er extra capaciteit aan casemanagement nodig om dit voor méér mensen tegelijkertijd te kunnen bieden. Met die extra capaciteit verwachten we sneller effect van de ingezette koers en verkleinen we eerder de nadelige effecten van het objectieve verdeelmodel (BUIG). Daarnaast proberen we de kansen van mensen in een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt te vergroten door van onze contractpartners een maatschappelijke tegenprestatie (SROI) te vragen en deze mensen een kans te geven in hun bedrijf. Tenslotte is het ook nodig om gericht en effectief te blijven controleren of een bijstandsuitkering nog rechtmatig wordt verstrekt om de houdbaarheid van het vangnet te borgen.

Doorontwikkeling van de transformatie
In 2015 zijn taken rondom jeugdhulp, werk en inkomen en zorg en ondersteuning van langdurig zieken en ouderen naar de gemeenten gedecentraliseerd. Deze decentralisatie gaat hand in hand met een substantiële korting vanuit het rijk op het bijhorende budget voor de taken. Zaanstad is vanaf de start een voorloper in Nederland door vooruitstrevend aan de slag te gaan met pilots, slim investeren[1] en het werken vanuit de “bedoeling” waar de aansluiting bij de leefwereld van onze inwoners centraal staat. De fundamentele verandering die met de transformatie tot stand wordt gebracht is niet uit te gaan van het aanbod maar van de vraag van onze inwoners. De transformatie richt zich op vier pijlers: preventie, eigen verantwoordelijkheid, integraliteit en een goed georganiseerd vangnet voor wie dat echt nodig heeft. Op deze manier krijgen zij de ondersteuning die nodig is, kwalitatief goed, rekening houdend met ieders eigen mogelijkheden en optimaal gebruik makend van hun netwerk. De inzet daarbij is om de kracht van mensen zelf te versterken, en om problemen te voorkomen of eerder aan te pakken. Uit het onderzoek naar ervaringen van cliënten en de evaluatie van het werken met SWT en JT komt het beeld naar voren dat we op de goede weg zijn. Er zijn ook een aantal aandachtspunten omdat de inzet op preventie, eigen netwerk en eigen kracht in de praktijk nog onvoldoende vorm krijgen. De maatregelen die voortvloeien uit de evaluatie van SWT en JT pakken we op.

  • Wijkgericht werken: De lokale teams zijn zo druk bezig met individuele hulpverlening dat ze aan het ondersteunen van informele netwerken in de buurt nauwelijks meer toekomen. Daardoor krijgt de beweging naar het voorkomen van problemen krijgt in de praktijk onvoldoende vorm. We gaan inzetten op een nauwere samenwerking tussen de SWT en (keten)partners zoals inwoners, wijkmanagers, jeugdteam en buurthuizen in de wijk. Door deze samenwerking beter vorm te geven versterken we elkaar en kunnen we sneller en beter inspelen op de behoeftes in de wijken.
  • Sturing en samenwerking: Het investeren door jeugdteams in de samenwerking met huisartsen en scholen is een specifiek aandachtspunt dat veel prioriteit heeft vanwege het feit dat jeugdteams (anders dan bij de wijkteams voor de Wmo) niet de enige toegang zijn naar specialistische zorg. De opgave is om extra te investeren in de samenwerking van de jeugdteams met deze partners zodat meer jongeren die behoefte aan jeugdhulp hebben in beeld komen bij de jeugdteams.

Daarnaast voeren we ook verbeteringen door in de specialistische ondersteuning (“2e lijn”). Sinds een paar jaar wordt in een netwerk van 14 gemeenten in regio’s Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterlandregionaal samengewerkt rondom specialistische jeugdhulp. Hier wordt echt gehandeld vanuit het uitgangspunt ouders centraal te stellen voor de regie van het kind. Over de afgelopen periode zien we een dat de uitgaven voor de specialistische jeugdhulp hoger zijn dan het beschikbare budget. Het is nog te vroeg om een eenduidig en sluitend beeld te hebben over de knoppen waaraan we moeten draaien om resultaat, prestatie en geld aan elkaar te koppelen. Op basis van de eerste inzichten komen we tot een nieuwe inrichting van de inkoop van de specialistische jeugdhulp. Tevens voeren we verbeteringen door in de inkoop van de maatwerkvoorzieningen Wmo. De extra middelen voor Wmo en jeugd uit de meicirculaire zullen worden benut om de ondersteuning te bieden die nodig is en het risico op een financieel tekort te verminderen. Alle maatregelen ter verbetering van de zorg zijn erop gericht om de Zaanse inwoner duurzaam te blijven voorzien van kwalitatieve en passende ondersteuning.  

Vangnet voor kwetsbare mensen
Veel van onze inwoners kunnen zelf in hun levensonderhoud voorzien of ontvangen de zorg die ze nodig hebben uit hun eigen netwerk. Voor een aantal kwetsbare inwoners is echter extra aandacht en ondersteuning nodig. Zaanstad biedt met deze begroting ondersteuning om mensen op te vangen die niet zelfstandig thuis kunnen wonen of dakloos zijn. Samen met andere partijen in het veld gaan we een aanbod op maat ontwikkelen voor de opvang van inwoners met een combinatie van een psychische aandoening, verstandelijke beperking en/of verslaving die overlast veroorzaken (ook wel “Domus” genoemd). Ook zetten we in op passende voorzieningen in het zorg- en woonaanbod van kwetsbare zwerfjongeren.

Ondersteuning op maat voor buurthuizen
Buurthuizen werken verbindend in het sterke sociale weefsel van Zaanse buurten en wijken. Wekelijks komen er meer dan 6000 bezoekers in een van deze buurthuizen en zijn er zo’n 700 vrijwilligers actief. Een plek waar wijkbewoners op een laagdrempelige manier terecht kunnen om elkaar te ontmoeten. In 2014 is besloten om de buurthuizen te verzelfstandigen. De ambitie om te streven naar zelfstandige en ondernemende buurthuizen vindt zijn weerklank in de trots bij buurthuizen op hun zelfstandigheid. Tegelijkertijd blijkt uit de evaluatie Zaanse buurthuizen dat de situatie bij verschillende buurthuizen kwetsbaar is. Zij hebben behoefte aan ondersteuning op maat: ‘ontzorgen waar nodig’ (met name exploitatie en beheer) en ‘doorontwikkelen waar mogelijk’. Naast ondersteuning blijkt dat de samenwerking met de Sociale Wijkteams aandacht verdient om te zorgen dat de maatschappelijke activiteiten die plaatsvinden in de buurthuizen afgestemd worden op de behoeften van de wijk. In deze begroting is er budget gereserveerd om buurthuizen te ontzorgen en doorontwikkeling te bieden.

Blijvend investeren in de stad
De Zaanse bevolking verandert en groeit. Tegelijkertijd is de aantrekkingskracht van Zaanstad merkbaar bij bedrijven, toeristen, bezoekers en potentiële inwoners. Het is de opgave om de verwachte groei te accommoderen én om gelijktijdig de woon- en leefkwaliteit van en met de stad te verbeteren. Samen met onze inwoners, bedrijven en partners willen we onder meer zorgen voor aantrekkelijke en toegankelijke openbare ruimte, passende woningbouw, grote verscheidenheid aan economische activiteit en bereikbaarheid van en naar de stad. We hebben nu de wind in de zeilen en onze Zaanse woon-werkstad heeft een vitale en diverse economie. De groei van de specialistische zakelijke diensten in Zaanstad (zoals juridisch advies, accountants, R&D en marketing) is daar een mooi voorbeeld van. Zaanstad stimuleert en versnelt waar mogelijk deze economische diversiteit om in tijden van zwaarder vaarwater minder afhankelijk te zijn van economische schommelingen. Succesvolle en attractieve steden zijn niet alleen de motor van economische dynamiek en innovatie, maar ook van sociale en culturele dynamiek. Met deze begroting blijven we onverminderd inzetten op het toevoegen van kwaliteit en diversiteit aan onze stad. Daarnaast leggen we een accent op de sociale en culturele dynamiek. Het investeren in de stad loopt parallel met het tegengaan van onwenselijke invloeden. Het programma Ondermijning bestrijdt de criminele netwerken, hun vastgoedposities en beïnvloeding van kwetsbare burgers. Daarnaast wordt intensieve gebiedsgerichte handhaving ingezet om het verloederen van buurten tegen te gaan.  

Samen maken we de stad
De Nederlandse economie blijft aantrekken, het aantal toeristen en de overnachtingen in de Zaanstreek neemt toe en de druk op de woningmarkt wordt groter. Als Zaanstad liften we mee op de aantrekkingskracht en het succes van de MRA. De economische voorspoed en onze inspanningen door de rode loper uit te leggen voor ondernemers en initiatieven werpen z’n vruchten af in onze stad. Waar het in de jaren van de crisis vaak ging om faciliteren, dereguleren en ontwikkeling stimuleren, kloppen bedrijven en ontwikkelaars op dit moment op de deur van Zaanstad. Met MAAK.Zaanstad gaan we binnenstedelijk verandering en groei met kwaliteit accommoderen. Voor deze ontwikkeling is Zaanstad mede afhankelijk van de markt, andere overheden en onze inwoners. De samenwerking met de regio en met name Amsterdam is essentieel.

We scheppen de randvoorwaarden zodat bedrijven, inwoners en externe partners kunnen investeren in de stad. Zaanstad gaat met volle kracht vooruit in de geest van de Omgevingswet, ook al heeft het Rijk de invoering ervan uitgesteld, om ontwikkelingen en initiatieven mogelijk te maken, regels weg te nemen en kwaliteit toe te voegen. Bij de ontwikkeling van de gebieden worden vanaf het begin bewoners en partijen betrokken om gezamenlijk fysieke, sociaal-maatschappelijke en economische doelen en ambities te ontwikkelen. We gaan daarbij complexe vraagstukken niet uit de weg, zoals het transformeren van nog functioneerde bedrijventerreinen, het toevoegen van woningen in de bestaande stad, het op peil houden van het voorzieningenniveau en het garanderen van de bereikbaarheid. We bundelen de energie bewust van meet af aan door samen met hen op te trekken en na te denken over ruimtelijke ontwikkelingen.

Bereikbaarheid noodzakelijke randvoorwaarde
Met de groeiende aantrekkingskracht van onze stad blijft het noodzakelijk om te investeren in de bereikbaarheid om met gemak in Zaanstad te kunnen ondernemen, werken, wonen of te bezoeken. Mensen kiezen in toenemende mate hun woonplaats op grond van een hoge leefkwaliteit en kijken van daaruit welke banen bereikbaar zijn in de eigen stad of in de omgeving. Mede daarom blijft goede bereikbaarheid een belangrijke voorwaarde voor de aantrekkelijkheid van Zaanstad. Een goede bereikbaarheid met bijvoorbeeld een Thorbeckeweg, Busbrug en de A8/A9, in de regio, kris-kras-verbindingen, ponten over Zaan en IJ, (snel-)fietspaden en met een sterk stedelijk weefsel verbonden en geïntegreerd met groot-Amsterdam.

Kwaliteit toevoegen in en met de stad
Zaanstad heeft de ambitieuze doelstelling om volledig klimaatneutraal te zijn. Om deze ambitie in te lossen, is een financiële impuls gegeven aan het duurzaamheidsfonds om daarmee de continuïteit van de Zaanse Energie Agenda (ZEA) te waarborgen. Hoewel Zaanstad deze ambitieuze duurzaamheidsdoelstelling heeft, lopen we op dit moment niet voorop in de duurzaamheidstransitie. Het is van belang om met alle investeringen in woningen, wijken, maatschappelijk vastgoed, de ondergrond en openbare ruimte rekening te houden met de energietransitie en de klimaatopgave. Met MAAK.Zaanstad gaat Zaanstad de kansen grijpen om bij te dragen aan het klimaat neutraal maken van de stad. Het toevoegen van woningen gaat hand in hand met het duurzamer maken van woningen en waar mogelijk aan te sluiten op het te realiseren warmtenet. Deze duurzaamheidstransitie vraagt naast lokale inspanning ook regionale samenwerking en afstemming. Door nauwere samenwerking in de MRA is het mogelijk om onze plannen op te schalen zoals de regionale samenwerking aan warmtenetten.

De openbare ruimte draagt bij aan een veilige, plezierige en comfortabele woon- en leefklimaat. Steeds meer inwoners zijn actief in hun eigen woon- en werkomgeving. Zij ruimen gezamenlijk zwerfafval op of onderhouden groenvoorzieningen. Zaanstad maakt structureel ruimte vrij voor het begeleiden van bestaande samenwerking met inwoners en het initiëren van nieuwe initiatieven. Naast groen- en schoonadoptie door bewoners kijkt Zaanstad of ook andere doelgroepen (zoals bedrijven, winkelcentra en scholen) onderdelen van de openbare ruimte willen adopteren. Hiermee wordt de betrokkenheid van de bewoners bij het onderhoud van de openbare ruimte gestimuleerd en het draagt bovendien bij aan het verbeteren van de sociale kwaliteit in de woonwijken. Met deze begroting wordt ook financiële ruimte vrijgemaakt om kwaliteit toe te voegen door buurtoverstijgende speelplekken te creëren, zoals nieuwe natuurspeelplaatsen en extra speelruimte in wijken voor de oudere jeugd. Speelplekken in de openbare ruimte bieden niet alleen de mogelijkheid van spelen en bewegen in de openbare ruimte, maar vervullen ook steeds met een sociale functie. We hechten aan een veilig, plezierig en comfortabel woon- en leefklimaat. Vandaar dat er extra middelen worden geïnvesteerd om een kwaliteitsslag te maken in de openbare ruimte door de technische staat van de openbare ruimte (zoals wegen en openbare verlichting) te verbeteren.   

We gaan niet alleen kwaliteit toevoegen aan nieuwe woningen, maar ook bestaande woningen verbeteren. In verschillende wijken werken we met ontwikkelaars en corporaties samen aan kwaliteitsverbetering. Voor Poelenburg/Peldersveld is een speciaal actieplan opgesteld, waarin verbetering van de leefbaarheid en meer diversiteit in bevolkingsopbouw het doel is. In de Russische buurt wordt als pilot samen met andere partijen gewerkt aan een nieuwe manier van wijkontwikkeling door het actief ondersteunen van bewonersinitiatieven en verbetering van de openbare ruimte. Daarnaast gaan we in 2018 van start met de versnelling funderingsherstel. Zaanstad telt ruim 8.000 particuliere vooroorlogse woningen met een verhoogd risico op funderingsproblemen. Met de pilot Duurzaam Funderingsherstel Zaanstad (DFZ) gaan we eigenaren helpen die niet via reguliere financiers of  bij het landelijk funderingsherstelfonds terecht kunnen. DFZ beoogt een langere levensduur van de woning te realiseren, levensloopbestendigheid en vermindering van energielasten; met op den duur een betere betaalbaarheid van de woonlasten.

Sociale en culturele dynamiek in Zaanstad

Een van de succesfactoren voor een vitale en aantrekkelijke stad is een bloeiend cultureel leven. Een sterk sociale en culturele dynamiek is een reden is om in Zaanstad te blijven of te komen wonen en levert een positieve bijdrage aan een bloeiend investeringsklimaat. Naast de Zaanse Schans hebben we met het centrum van Zaanstad (Inverdan), het Hembrugterrein, de Zaan als historische verbinding en de Hotspot Wormerveer belangrijke toeristische troeven in handen. Zaanstad kan met haar authentieke karakter van cultureel-industrieel verleden profiteren van de aantrekkelijkheid van Amsterdam als bestemming op de (internationale) toeristische markt. Daarnaast levert toerisme lever extra banen en dynamiek op voor Zaanstad.

Het cultuuraanbod en (sport-)evenementen versterken de Zaanse identiteit en dragen bij aan een sterk cultureel imago. De komende tijd wordt financiële ruimte gemaakt om hier een impuls aan te geven. Het Zaans Museum kan met de verhoging van de subsidie door ontwikkelen tot een museum van regionale betekenis. Medio 2018 wordt de eerste paal van het Cultuurcluster in de grond geslagen, de culturele ontmoetingsplek voor de hele stad. Daarnaast wordt het plan van de Vereniging De Zaansche Molen (VZM) ondersteund om het molenmuseum te verplaatsen naar de Zaanse Schans. Tevens vinden in 2018 de voorbereidingen plaats voor een Monetjaar in 2021 en 2026. De wereldberoemde schilder Claude Monet (1840-1926) verbleef in 1871 vier maanden lang in Zaandam en maakte 25 schilderijen en negen schetsen van het kenmerkende Hollandse landschap op de vooravond van de industrialisatie. Met Monet hebben we een troef in handen om Zaanstad bekendheid te geven als aantrekkelijke stad en het nationale en internationale toerisme te bevorderen. In 2026, het 100 jarig sterfjaar van Monet, zet Zaanstad zich in de schijnwerpers van de regionale, nationale en internationale bezoeker als toeristische trekker met een grote tentoonstelling van zijn schilderijen in de Zaanstreek. Hiermee geven we een kwalitatieve impuls voor positieve meerjarige economische, toeristische en culturele effecten en het zet Zaanstad op de kaart in de regio en in Nederland.

Cultuur en sport bieden ontspanning en zijn manieren om mee te doen in de stad. De afgelopen jaren is fors geïnvesteerd in sportaccommodaties waarin topsport bedreven kan worden (bijvoorbeeld Topsportcentrum De Koog).  Sportbonden en andere organisaties kijken naar Zaanstad om topsportevenementen, zoals het EK volleybal, te organiseren. In 2018 willen meer sportevenementen naar Zaanstad halen om onze accommodaties nog beter te benutten, een impuls te geven aan de Zaanse topsportverenigingen en om de ontwikkeling van talent te ondersteunen. Bovendien zorgt het voor meer reuring in de stad en vergroot het de aantrekkelijkheid van Zaanstad.

[1] In het maatschappelijk domein worden de komende jaren extra middelen ingezet onder de noemer ‘slim investeren’. De middelen worden ingezet op verschillende sporen: 1) versterken frontlijn; 2) impuls uitvoering Participatiewet; 3) vereenvoudiging van processen zodat deze aansluiten bij de inwoners en 4) versterken van de uitvoeringscapaciteit.